OS REISES NEL VALLEDOR

Os Reises son una de les amueses más antigües de les mazcaraes d'iviernu qu'entá se mantienen en casi tol occidente peninsular. Tán rellacionaes con celebraciones precristianes d'empiezu del añu y funden los sos raigaños en ritos naturales de dómines ancestrales. Os Reises nel Valledor ciscábense tolos años en díes precedentes al 6 de xineru, día en que se xuntaben los homes, dixebraos en comparses, na ilesia parroquial dempués de percorrer tolos pueblos de la redolada pidiendo l'aguilandu. Los mozos diben amarutaos, unos con pieles, representando lo antiguo y la naturaleza (los tolos) y otros con ropa bono, representando la modernidá: madamas, valencianos, soldaos (los guapos). Recupérase esta tradición dempués de 50 años gracies a los testimonios de los vecinos del Valledor y al so interés por recuperar les señes d'identidá cultural, y pol sofitu del Ayuntamientu d'Ayande, asociaciones de vecinos ya investigadores del folclore que desinteresadamente van collaborar nesta tradición, dispuesta nel marcu y nel contestu onde verdaderamente tien sentíu: nos llugares que lu caltuvieron hasta los nuesos díes y dientro d'esi universu que dende fai miles d'años conforma la tradición.